Miasto powiatowe w województwie wielkopolskim, na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Ołobokiem. 74 tysiące mieszkańców (2002).
Duży ośrodek przemysłowo-usługowy i węzeł komunikacyjny Wielkopolski. Rozwinięty przemysł: środków transportu (specjalne wagony towarowe i części zamienne, zakłady naprawcze taboru kolejowego), precyzyjny (elektryczne i hydrauliczne urządzenia automatyki przemysłowej, montaż robotów przemysłowych), maszynowy (chłodnice i klimatyzatory, maszyny i urządzenia dla przemysłu spożywczego oraz ochrony środowiska), spożywczy (wytwórnia win i octu oraz przetwórstwo drobiu, mleka, zboża); ponadto zakłady przemysłu: materiałów budowlanych (cegły, prefabrykaty betonowe i żelbetowe, ceramika budowlana), drzewnego (sklejki), chemicznego (farby i lakiery), odzieżowego. Siedziby: Izby Przemysłowo-Handlowej Południowej Wielkopolski, licznych przedsiębiorstw budowlano-montażowych i transportowych, oddziałów banków i firm ubezpieczeniowych; od 1996 działa pierwsza w kraju gminna grupa kapitałowa - holding komunalny Holdikom; od I 2000 Ostrów Wielkopolski uczestniczy w programie sieci 10 miast z Europy Środkowej i Wschodniej - Miasta Przemian, zainicjowanej przez Bank Światowy i Fundację Bertelsmanna oraz w programie UE "PLUS"; rozwija się współpraca partnerska z niemieckimi miastami Nordhausen i Delitzsch oraz kontakty z miastami i przedsiębiorcami z Kanady, Grecji, Francji i USA.
Duży węzeł kolejowy (linie do Jarocina, Zduńskiej Woli, Kępna, Oleśnicy, Krotoszyna) i drogowy (Poznań-Katowice, Rawicz-Kalisz; w Michałkowie lotnisko sportowe. Ważny regionalny ośrodek oświatowy (liczne ponadpodstawowe szkoły zawodowe i artystyczne) z Instytutem Nauk Politycznych i Dziennikarstwa (filia UAM), Wydziałem Zamiejscowym łódzkiej Sportowej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania oraz Oddziałem Zamiejscowym Wydziału Elektrotechniki i Elektroniki Politechniki Łódzkiej; wojskowy III Ośrodek Szkolenia Kierowców. Organizatorami życia kulturalnego są m.in.: Przedsiębiorstwo Imprez Kulturalnych "Centrum Ostrów", Galeria Sztuki Współczesnej, Muzeum Miasta Ostrów Wielkoposki, Młodzieżowy Dom Kultury, działają liczne stowarzyszenia (Ostrowskie Stowarzyszenie Kulturalne, oddział Towarzystwa im. Fryderyka Szopena, Polski Związek Chórów i Orkiestr) oraz chóry i orkiestra dęta; odbywa się wiele imprez kulturalnych, zwłaszcza muzycznych, m.in.: Festiwal "Chopin w barwach jesieni", Spotkanie z Muzyką Dawną "Chantarelle Festiwal", Ogólnopolski Przegląd Chórów Nauczycielskich, Międzynarodowe Spotkania Chóralne Przyjaźni ("wędrujący" festiwal miast partnerskich). Wiele klubów i obiektów sportowych; trasy piesze i rowerowe, turystyczna baza noclegowa.
W śródmieściu dominuje kilkukondygnacyjna, zwarta zabudowa, na przedmieściach - osiedla domów jednorodzinnych w otoczeniu ogrodów (na zachód, północ i wschód od centrum) oraz bloków mieszkalnych (na Majdanie, w rejonie ul. Królowej Jadwigi i Manifestu Lipcowego), we wschodniej części miasta - tereny kolejowe, w dzielnicy Piaski - zalew (32 ha) z kąpieliskiem na rzece Ołobok.
Wieś wzmiankowana w końcu XIII w.; miasto lokowane przed 1404, nie rozwijało się; od XVII w. zamieszkiwali tu prawdopodobnie Żydzi; od połowy XVIII w. rozwój sukiennictwa związany z przybyciem do Ostrowa około 100 sukienników ze Śląska; od 1793 w zaborze pruskim (1807-15 w Księstwie Warszawskim); w 2. połowie XIX w. rozwój przemysłu włókienniczego związany z uruchomieniem 1875 linii kolejowych; 1874-76 miejsce uwięzienia arcybiskupa M. Ledóchowskiego; 31 XII 1918, podczas powstania wielkopolskiego 1918-19, miasto wyzwolone przez powstańców z Ostrowa; w okresie międzywojennym ośrodek przemysłowo-handlowy. W czasie okupacji niemieckiej 1939-45 wcielony do III Rzeszy, większość Żydów wysiedlona do gett w GG; 1942-44 obóz pracy wychowawczej dla Polaków i Żydów; ośrodek konspiracji AK (m.in. wysadzenie budynku Arbeitsamtu, likwidacja starosty R. Ecketa) i NOW-NSZ; 1945-46 deportacje ludności cywilnej i członków polskich organizacji niepodległościowych przez NKWD w głąb ZSRR. W 1856-1975 i od 1999 siedziba powiatu.
Zespół architektoniczny Starego Ostrowa ma wyjątkowo ciekawy układ. Pochodzi on z początku XVIII w., gdy Ostrów powtórnie uzyskał prawa miejskie. Obejmuje kwadratowy rynek z ratuszem, ulice zatylne z charakterystyczną zabudową (oficyny, spichlerze) i tzw. ścionki (sionki), czyli wąskie przejścia między kamienicami, łączące place i ulice, wyjątkowym zabytkiem miasta jest synagoga w stylu mauretańskim, jedna z dwóch takich zachowanych w Europie. Islamskie naleciałości w jej architekturze miały podkreślać orientalne korzenie przybyłych tu Żydów. Bożnica powstała w latach 1857-60, w czasie II wojny Niemcy zamienili ją na magazyn, po wojnie nowe władze pozbyły się jej wyposażenia. Po remoncie synagoga ma mieścić Centrum Trzech Kultur (polskiej, żydowskiej i niemieckiej). Jeszcze starszą, ale zachowaną w dobrym stanie budowlą jest poewangelicki kościół p.w. NMP z 1788, o konstrukcji szachulcowej, z murowaną wieżą. Większy kościół to konkatedra p.w. Św. Stanisława Biskupa, wybudowana w stylu neoromańskim na początku XX w. W ratuszu mieści się Muzeum Miasta, słynące z koncertów jazzowych pod szykiem "Jazz w Muzeum", z odbywającym się w kwietniu "Muzeum Jazz Festiwal" na czele. W rekreacyjnej, położonej nad sztucznym jeziorem dzielnicy Piaski-Szczygliczka warto wstąpić do Muzeum Pszczelarstwa. Wśród stu uli są m.in. stylizowane na ratusze ostrowski i sulmierzycki.
Zabytki:
| Powierzchnia miasta | 41,9 km2 (4 190 ha) |
| Aktualna liczba mieszkańców (liczba ludności) | 72 577 |
| Liczba urodzeń w 2006 roku | 659 |
| Liczba zgonów w 2006 roku | 653 |
| Ilość osób, które zameldowały się do miasta w roku 2006 | 669 |
| Ilość osób, które wymeldowały się z miasta w roku 2006 | 798 |
| Ilość osób, które pracują | 19 989 |
| Bezrobocie: liczba bezrobotnych mieszkańców | 3 894 |
| Ilość książek w miejskich bibliotekach | 141 484 sztuk |
| Nowopowstałe mieszkania w 2006 roku | 202 (o średniej powierzchni 106,0 m2) |
| Nowe budynki oddane do użytku w 2006 roku | 171 |
| Ilość firm, instutycji i przedsiębiorstw (podmiotów gospodarczych) działających na terenie miasta | 8 803 |
| Dochody miasta (gminy) | 124 958 028,94 zł |
| Wydatki miasta (gminy) | 132 345 455,67 zł |
| Średnia pensja w powiecie ostrowski | 2 086,69 zł (co stanowi 79,1% średniej krajowej) |
| Ilość samochodów osobowych w powiecie ostrowskim | 51 657 |
| Ilość ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych na 100 tysięcy mieszkańców | 15,1 |